Ngày 4/6, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà ký ban hành Công văn 11/CV-BCĐ của Ban Chỉ đạo của Chính phủ về sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (sau đây gọi tắt là Ban Chỉ đạo) hướng dẫn tiêu chuẩn chức danh công chức cấp xã mới.

Căn cứ Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII và Kết luận số 150-KL/TW ngày 14/4/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo của Chính phủ đã ban hành Công văn số 03/CV-BCĐ ngày 15/4/2025 về định hướng một số nhiệm vụ sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; về tổ chức bộ máy, cán bộ, công chức, viên chức khi thực hiện sắp xếp, trong đó đã hướng dẫn tiêu chuẩn của chức vụ, chức danh và định hướng sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức ở cấp xã mới. Trên cơ sở đó, các địa phương đã xây dựng Đề án sắp xếp nhân sự ở cấp xã mới thuộc phạm vi quản lý bảo đảm theo đúng định hướng của Trung ương.

Đồng thời, thực hiện Kết luận số 157-KL/TW ngày 25/5/2025 của Bộ Chính trị về triển khai thực hiện các nghị quyết, kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị về sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính, Ban Chỉ đạo hướng dẫn nội dung liên quan đến tiêu chuẩn chức danh công chức làm việc tại xã, phường, đặc khu trực thuộc cấp tỉnh (sau đây gọi chung là cấp xã mới).

Ba nguyên tắc cốt lõi

Về nguyên tắc chung, Ban Chỉ đạo đề nghị các Tỉnh ủy, Thành ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện 3 nguyên tắc cốt lõi. Đó là, bám sát các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW, hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương, Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp của Chính phủ để sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức cấp xã mới, bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện, kinh nghiệm, uy tín, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của cấp xã mới.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo rà soát số lượng, tiêu chuẩn, trình độ chuyên môn, kinh nghiệm, năng lực thực tiễn của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cấp huyện, cấp xã hiện nay; cần thiết điều động, tăng cường cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh công tác ở cấp xã; xây dựng phương án và quyết định sắp xếp, bố trí nhân sự khách quan, công tâm, bảo đảm chất lượng và phù hợp với vị trí việc làm của công chức cấp xã mới theo chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị thuộc Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp xã theo thẩm quyền.

Việc sắp xếp, bố trí công chức ở cấp xã mới phải gắn với việc cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước, phục vụ tốt người dân và doanh nghiệp.

Tiêu chuẩn chức danh công chức cấp xã

Văn bản của Ban Chỉ đạo cũng nêu rõ về tiêu chuẩn chức danh công chức cấp xã và định hướng sắp xếp, bố trí.

Đối với cán bộ cấp xã (Bí thư và Phó Bí thư Đảng ủy; Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân; Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân): Thực hiện theo các Kết luận hướng dẫn của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Ban Tổ chức Trung ương về phương án nhân sự khi sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính.

Đối với công chức cấp xã (gồm: Công chức giữ chức danh Trưởng phòng và tương đương, Phó Trưởng phòng và tương đương và công chức chuyên môn, nghiệp vụ) cần đáp ứng các tiêu chuẩn chung sau:

Trong tiêu chuẩn về chính trị tư tưởng và phẩm chất đạo đức, công chức cấp xã cần có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định với chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nắm vững và am hiểu sâu đường lối, chủ trương của Đảng; trung thành với Tổ quốc và Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân;

Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của công chức theo quy định của pháp luật; nghiêm túc chấp hành sự phân công nhiệm vụ của cấp trên; tuân thủ pháp luật,

Tận tụy, trách nhiệm, liêm khiết, trung thực, khách quan, công tâm và gương mẫu trong thực thi công vụ; lịch sự, văn hóa và chuẩn mực trong giao tiếp, phục vụ nhân dân;

Có lối sống và sinh hoạt lành mạnh, khiêm tốn, đoàn kết; cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; không lợi dụng việc công để mưu cầu lợi ích cá nhân; không quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; Có ý thức học tập, rèn luyện nâng cao phẩm chất, trình độ, năng lực.

Trong tiêu chuẩn về trình độ đào tạo: công chức cấp xã cần đáp ứng trình độ chuyên môn đại học trở lên cơ bản phù hợp lĩnh vực công tác của vị trí việc làm được bố trí hoặc có kinh nghiệm thực tiễn liên quan vị trí việc làm.

Đối với công chức lãnh đạo, quản lý (Trưởng phòng và tương đương, Phó Trưởng phòng và tương đương thuộc Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp xã), ngoài việc đáp ứng các tiêu chuẩn chung nêu trên, còn phải đáp ứng các tiêu chuẩn cụ thể như:

Trong tiêu chuẩn về lý luận chính trị: Có bằng tốt nghiệp trung cấp lý luận chính trị trở lên hoặc có giấy xác nhận tương đương trình độ trung cấp lý luận chính trị của cơ quan có thẩm quyền.

Trường hợp đang trong thời gian hoàn thiện tiêu chuẩn về lý luận chính trị theo quy định tại Nghị định 29/2024/NĐ-CP hoặc quy định tại Nghị định số 33/2023/NĐ-CP thì được xem xét đáp ứng tiêu chuẩn về trình độ lý luận chính trị để bổ nhiệm.

Tiêu chuẩn, điều kiện khác trong một số trường hợp cụ thể, như: trường hợp bố trí giữ chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý thuộc cơ cấu cấp ủy cấp xã mới thì phải bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện theo Chỉ thị số 45-CT/TW và Kết luận số 154-KL/TW của Bộ Chính trị.

Trường hợp đang giữ chức vụ lãnh đạo cấp phòng cấp huyện trở lên thì không phải đáp ứng các tiêu chuẩn về tuổi bổ nhiệm và quy hoạch.

Về tiêu chuẩn đối với công chức chuyên môn, nghiệp vụ ở cấp xã (không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý):

Cán bộ, công chức cấp xã được bầu hoặc tuyển dụng và xếp lương theo trình độ đào tạo như công chức hành chính quy định tại Nghị định số 33/2023/NĐ-CP nếu đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện quy định chung như trên thì được bố trí vào vị trí việc làm của công chức ở cấp xã mới và xếp ngạch công chức hành chính ở bậc và hệ số lương hiện hưởng, không phải thực hiện thủ tục tiếp nhận vào làm công chức.

Trường hợp cán bộ, công chức cấp xã đang được cơ quan có thẩm quyền cử đi đào tạo trình độ đại học để đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm đảm nhận, thì được cơ quan quản lý công chức xem xét, bố trí vào vị trí việc làm ở cấp xã mới cho phù hợp; đồng thời tiếp tục tham gia đào tạo cho đến khi tốt nghiệp theo đúng quy định.

Đối với công chức cấp xã là người dân tộc thiểu số hoặc công tác ở vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn chưa đạt trình độ chuyên môn đại học, cần xem xét năng lực, tín nhiệm, kinh nghiệm thực tiễn bố trí việc làm phù hợp; đồng thời phải được chuẩn hóa trình độ đại học sau 5 năm kể từ khi thành lập đơn vị hành chính cấp xã mới.

Theo công văn, Ban Chỉ đạo cũng hướng dẫn việc điều động viên chức cấp tỉnh, cấp huyện bố trí làm công chức tại cấp xã mới theo Đề án sắp xếp đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì không phải thực hiện thủ tục tiếp nhận vào làm công chức.

Cán bộ, công chức, viên chức ở cấp tỉnh, cấp huyện và cán bộ, công chức cấp xã hiện nay được bố trí làm công chức ở cấp xã mới thì tiếp tục được hưởng lương theo ngạch, bậc và các chế độ phụ cấp hiện hưởng trong thời gian 6 tháng; sau đó thực hiện theo quy định mới của Chính phủ.

Trường hợp công chức, viên chức chuyên môn, nghiệp vụ được bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý ở cấp xã mới thì tạm thời chưa áp dụng mức phụ cấp chức vụ lãnh đạo cho đến khi có quy định của Chính phủ.

Để bảo đảm triển khai các mặt công tác, Ban Chỉ đạo đề nghị Ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương căn cứ các quy định của Trung ương có liên quan và hướng dẫn tại văn bản này chủ động nghiên cứu, rà soát các tiêu chuẩn, điều kiện và phương án sắp xếp nhân sự cấp xã mới bảo đảm phù hợp, cân đối, hài hòa giữa cán bộ, công chức cấp tỉnh, cấp huyện và cán bộ, công chức cấp xã hiện nay để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của đơn vị hành chính cấp xã mới.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo các cơ quan có liên quan triển khai thực hiện sắp xếp nhân sự cấp xã mới theo phương án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; thực hiện kịp thời chế độ, chính sách đối với các trường hợp tự nguyện nghỉ hưu trước tuổi, thôi việc hoặc không đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện để được bố trí làm công chức cấp xã mới.

Việc phân công, bố trí cán bộ, công chức cấp xã phải bảo đảm chặt chẽ, kỹ lưỡng, dân chủ, khách quan, minh bạch, công bằng, công tâm, đúng nguyên tắc, quy định của Đảng; làm tốt công tác chính trị, tư tưởng, tạo sự đoàn kết, thống nhất cao trong đội ngũ cán bộ, công chức; đồng thời, có biện pháp xử lý hoặc kịp thời phát hiện, đề xuất cấp có thẩm quyền chỉ đạo, xử lý đối với các vấn đề liên quan phát sinh trong thực tiễn.

Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc, Ban Chỉ đạo đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương kịp thời phản ánh về Bộ Nội vụ (Thường trực Ban Chỉ đạo) để tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Theo Bộ Nội vụ, trong tổng số 10.035 đơn vị hành chính cấp xã hiện nay của cả nước, có 9.907 đơn vị hành chính cấp xã (7.571 xã, 1.719 phường và 617 thị trấn) thực hiện sắp xếp.

128 đơn vị hành chính cấp xã (123 xã, 5 phường) không thực hiện sắp xếp do đã đạt cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số hoặc có yếu tố đặc thù (vị trí biệt lập) theo quy định của Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15.

Kết quả sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025 cho thấy, cả nước còn tổng số 3.321 đơn vị hành chính cấp xã, với 2.621 xã, 687 phường và 13 đặc khu. Con số này giảm 6.714 đơn vị hành chính cấp xã, đạt tỷ lệ giảm 66,91%).

Theo: nhandan.vn